Vuurtorens in Nederland (6) Egmond aan Zee.

vuurtoren "van Speijk" Egmond aan Zee

In 977 liet de rentmeester van de abdij van Egmond een aantal huisjes voor vissersfamilies bouwen bij de zee, deze vissershuisjes groeiden in de loop van tijd uit tot het dorp Egmond aan Zee.

Egmond aan Zee werd een belangrijke vissersplaats, er werd met pinken en bomschuiten vanaf het strand gevist.

Toen de visserij in het begin van de 20ste eeuw stopte ging het dorp zich meer en meer op het toerisme richten.

In de middeleeuwen was de vierkante toren van de St. Agnes kerk het baken voor de vissers, s'nachts

werd hier een vuur ontstoken.

In 1743 verdween de toren en een deel van het dorp in de golven, i.p.v. de toren verscheen er een

grote houten kaap op het hoogste duin de "Kaperduin".

Tot in het begin van de 19e eeuw werden er rond Egmond aan Zee op twee bakens steenkool vuren gebrand. In 1823 werd voorgesteld een vuurtoren te  bouwen in 1832 werd het plan gewijzigd er zouden twee torens moeten komen ter onderscheid van de lichten bij den Helder en Scheveningen.

Ter nagedachtenis aan van Speijk moest er een monument worden opgericht, men kwam overeen dat het een vuurtoren zou moeten worden.

Uiteindelijk werd in 1838 bepaald dat de noordelijke toren in Egmond aan Zee tot monument zou moeten worden verbouwd, aan de voet van de toren werd een hardstenen graftombe gebouwd bekleed met natuurstenen platen en een aantal gedenkplaten.

Beide vuurtorens werden in 1849 rood geschilderd, de "van Speijk" toren werd later wit gepleisterd.

In 1870 kreeg IJmuiden ook twee vuurtorens die van Egmond kregen nu ter onderscheid rode ruiten, de lichten waren nu slecht te zien de "van Speijk" toren kreeg toen toch weer gewoon glas.

Het licht van de zuidelijke toren werd in 1891 gedoofd, in 1915 werd de toren gesloopt.

In 1921-1922 werd de van Speijk toren ingrijpend verbouwd.

De omloop werd in 1967 tijdens een verbouwing omgevormd tot uitkijkpost, de schuin staande ramen vormen een opvallend detail.

De windwijzer in de vorm van een zeemeermin siert het dak van de vuurtoren. 

Sedert 1994 is de toren van 37 meter niet meer bemand.
Het zicht van het vuurtorenlicht bedraagt bij helder weer 31 kilometer.

De "van Speijk" vuurtoren is de enige vuurtoren annex monument in Nederland.