 |
| Henry Dunant grondlegger van het Rode Kruis. |
Henri Dunant, een Zwitserse zakenman reisde in 1859 langs een veldslag die gaande was tussen de Fransen en Oostenrijkers bij Solferino waar hij duizenden gewonden op het slagveld zag liggen.
Dunant zette een neutraal noodhospitaal op in de dorpskerk waar hij samen met de lokale bevolking de gewonden ging verplegen.
Terug in Zwitserland bepleitte hij een neutraal korps van hulpverleners. Op 22 augustus 1864 werd het Rode Kruis officieel opgericht.
Het symbool werd afgeleid van de vlag van Zwitserland en wordt ook wel het "kruis van Genève"
genoemd. Omdat een rood kruis in de moslim landen werd geassocieerd met de kruistochten werd door hen de Halve Rode Maan gebruikt.
Naast de Nationale Rode Kruis en Rode Halve Maan verenigingen bestaat het uit het Internationale Rode Kruis de Internationale Federatie van het Rode Kruis en Rode Halve Maan verenigingen.
Oorlog gerelateerde taken van het Rode Kruis zijn terug te vinden in de verdragen van Genève het zgn. humanitair oorlogsrecht.
Op 19 juli 1867 tekende koning Willem III een Koninklijk besluit tot oprichting van "ene Nederlandsche Vereeniging tot het verlenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in tijd van oorlog". Het Nederlandse Rode Kruis kwam in 1870 voor het eerst in actie tijdens de Frans Duitse oorlog toen ambulances en personeel naar Luxemburg, Duitsland en Frankrijk werden gestuurd. In 1912/1913 werden er ambulances naar Bulgarije, Griekenland en Turkije en Servië gestuurd.
In 1935/1936 ging men zelfs naar Ethiopië. Voorts verleende het Rode Kruis tijdens de Mobilisatie en oorlogstijd en tijdens de bezetting en bevrijding veel bijstand.
Het Nederlandse Rode Kruis erkende veel later dat het gedurende de Tweede Wereldoorlog weinig of zelfs niets had gedaan om Joden te helpen. Joden vielen niet onder de toen heersende conventie van Genève dat alleen hulp aan krijgsgevangen en gijzelaars toe stond.
Het Rode Kruis stond aan de wieg van het Rode Kruis ziekenhuis in den Haag (1868) dat in 2004 fuseerde tot het HagaZiekenhuis en het Rode Kruis ziekenhuis in Beverwijk (1927) dat sinds 1965 geen band meer heeft met het Rode Kruis.
De rol van het Rode Kruis is in de loop van de tijd veranderd en uitgebreid, het draagt nu ook zowel Nationaal als Internationaal bij aan het verlenen van hulp en noodhulp bij calamiteiten, epidemieën rampen, voedselhulp en wederopbouw. Vandaag de dag verzorgt men EHBO cursussen, bied men sociale hulp en hulp bij het zoeken van familie van vluchtelingen, bevorderd men zelfredzaamheid.
Bekend is de vakantieboot Henry Dunant waarmee reizen voor zieken en gehandicapten worden gemaakt.
De Nederlandse organisatie bestaat uit 250 afdelingen met zo'n 30.000 vrijwilligers.
