dinsdag 15 december 2015

De betekenis van het Tsaar Peterhuisje.

Tsaar Peterhuisje


Het Tsaar Peterhuisje is een van de oudste houten huisjes (1632) van Nederland. Dat het huisje er nog staat heeft met de persoon te maken die er destijds overnachtte: Tsaar Peter de Grote, en het stenen bouwsel dat er omheen verscheen, anders was het huisje waarschijnlijk al 200 jaar geleden 
verdwenen.
Voordat de Tsaar richting de Nederlanden reisde had hij in de Duits- Nederlandse wijk in Moskou en daarvoor in Archangelsk al kennis gemaakt met Nederlandse kooplieden.
Zo ontmoette de Tsaar er Franz Timmerman een Nederlandse koopman van wie hij reken en meetkunde les zou krijgen, ook ontmoette hij er Gerrit Kist bij wie hij in de Zaanstreek zou logeren.

De Tsaar maakte incognito onder de schuilnaam Pjotr Michajlov enkele reizen door Europa, en was daarmee de eerste Tsaar die zich buiten de Russische grenzen begaf.
Doel van deze reizen was het versterken en verbreden van de Russische Alliantie met een aantal Europese landen tegen het Ottomaanse rijk en het huren van buitenlandse specialisten voor het opzetten van een Russische vloot.
Er reisden meer dan 250 mensen met hem mee waaronder 24 edelen die hij bij zijn afwezigheid liever niet in Rusland achterliet. De groep vertrok in maart 1697 uit Moskou richting Riga en Brandenburg,
in augustus arriveerde hij in de Nederlanden en wilde zich onder meer in de praktijk en theorie van de scheepsbouw verdiepen. Hij verbleef van 18 t/m 25 augustus in het huisje van Gerrit Kist, men had echter al snel door wie hij was en de Tsaar verhuisde toen naar Amsterdam waar hij op de werven van de V.O.C. ging werken.
Toen de Tsaar terugkeerde naar Rusland gingen er verschillende Nederlanders met hem mee: Nicolaas Biddoo werd de lijfarts van de Tsaar, scheepsbouwer Johan ter Mazur hielp de Tsaar bij het bouwen en ontwerpen van schepen en kreeg de naam Ivan Mazurov en zou later met een dochter van de Tsaar zijn getrouwd. De enige buitenlandse taal die Peter de Grote sprak was het Nederlands.
Tijdens een tweede reis deed hij de Nederlanden nogmaals aan en verbleef bij Christoffel van Brants die hij in Archangelsk had ontmoet, Brants werd door Peter de Grote in de adelstand verheven en werd door de Tsaar tot ambassadeur van Rusland in Amsterdam benoemd. 
Tijdens deze reis bezocht hij onder meer zijdefabrieken langs de Vecht, Boerhaave in Leiden, Fahrenheit in den Haag, ook bezocht hij Maastricht.
De Nederlanden zijn dus van grote invloed geweest op het Rusland van toen, denk ook aan de oprichting van de Russische vloot, tal van Nederlandse scheepstermen zijn terug te vinden in de Russische taal.
Infrastructurele projecten door de Tsaar in gang gezet waren door hem in de Nederlanden aanschouwd en werden in o.a. St. Petersburg uitgevoerd.
Bij zijn overlijden t.g.v. gangreen opgelopen bij de redding van zeelieden uit de Neva was zijn troon opvolging niet geregeld, hij had 15 kinderen bij twee vrouwen en zelfs een Nederlandse minnares Anna Mons, Rusland ging een periode van frequente troonswisselingen tegemoet.
Het Tsaar Peter huisje staat nog altijd symbool voor de goede betrekkingen die er ooit waren tussen de Nederlanden en Rusland.