vrijdag 4 december 2015

Vuurtorens in Nederland (15) Harlingen.

Vuurtoren Harlingen (foto Rijksmonumenten)


Harlingen werd dankzij het nabij gelegen rijkste klooster van Friesland (Ludingakerk) een belangrijke havenplaats dat in 1234 stadsrechten kreeg.
Het lag toen westelijker en moest door kustafslag naar het oosten worden verplaatst.
De handelsvaart naar landen rond de Noordzee en Oostzee nam toe, ook was Harlingen belangrijk voor de beurtvaart naar de Wadden, naar de binnenwateren en de Zuiderzeesteden. 
Harlingen zorgde ook voor een gedeelte van de beloodsing van de scheepvaart, ook aan de walvisvaart werd veel verdiend, in 1644 verhuisde de Admiraliteit van Friesland van Dokkum naar Harlingen dat er op deze manier een marinehaven bij kreeg.
In de loop van tijd is er veel veranderd, Harlingen is nu nog alleen een vissers en handelshaven.
Naast de huidige vuurtoren werd een oude fundering van een 16e eeuws houten vuurtoren gevonden, later zou er bij de ingang van de haven een vierkante stenen toren hebben gestaan, die in 1759 werd vervangen door een nieuwe stenen vuurtoren op de stadsdijk.
Vanwege verandering van het vaarwater is de toren in 1882 gedoofd, en werd er een lantaarn op een geschoorde houten paal geplaatst.
Deze paal werd in 1904 vervangen door een zeskantige houten vuurtoren.
De bouw van de huidige toren werd in 1920 aanbesteed naar een ontwerp van C. Jelsma die ook de toren van Noordwijk ontwierp, de toren werd opgetrokken uit gewapend beton en metselwerk.
In maart 1922 kwam de toren gereed en kreeg de 21 meter hoge toren een elektrisch licht, in 1971 werd de toren van een witte pleister laag voorzien.
Toen in 1976 veranderingen in de havenmond werden aangebracht werd de vuurtoren overbodig toch zou het nog tot 1998 duren voordat het licht werd gedoofd.
De vuurtoren werd te koop aangeboden en kreeg een horeca functie, het lichthuis werd in 1998 tijdelijk verwijderd waarna een extra verdieping op de toren werd gebouwd die nu dienst doet als hotelkamer voor twee personen, andere gedeeltes van de toren doen dienst als vergaderruimte.
De vuurtoren is vanwege zijn witte uiterlijk nog altijd een markante verschijning in Harlingen.