woensdag 23 maart 2016

Slag bij Livorno 14 maart 1653, dood van Johan van Galen 23 maart 1653.

Johan van Galen

Slag bij Livorno 14 maart 1653















In de eerste Engels-Nederlandse oorlog verloor de Republiek door verwaarlozing van de vloot 1.000 tot 1.700 schepen, de Engelsen echter 250 tot 500 schepen.
De overwinning van Van Galen tijdens de slag bij Livorno was dan ook een enorme opsteker in de Republiek.

Johan van Galen werd rond 1604 in Essen (Rijnland) geboren, zijn vader stierf jong. Johan was genoodzaakt om elders voor de kost te zorgen de zee trok hem zodoende kwam hij in de Republiek terecht.  Hij moet over de benodigde capaciteiten op zeevaartgebied en leidinggeven hebben beschikt want op 26 jarige leeftijd was hij al commandeur op een klein schip. Hij was in dienst getreden bij de "directie kamer van Amsterdam" Om kapers te bestrijden werd een semi officiële "directie voor vaart op het Oosten en Noorwegen" gesticht door een aantal zakenlieden, men verzorgde verschillende taken zoals konvooieren van schepen en bestrijding van kapers, taken die later door de marine van de Republiek zouden worden uitgevoerd. Van 1631 tot 1638 voerde hij op konvooidienst in ket Kanaal en op de Oostzee. Hij maakte al snel naam bij het veroveren van twee schepen van Duinkerker kapers waarvoor hij een gouden ereteken kreeg uitgereikt. Zijn eerste echte succes behaalde hij tijdens de slag bij Duins tegen een Spaans Portugese vloot in 1639. In 1645 voer hij op de Gouden Maen als Schout-bij-nacht waarbij hij een konvooi naar de Oostzee begeleide om een Deense blokkade van de Sont te doorbreken. Tussen 1648 en 1650 streed hij tegen de Barbarijse zeerovers nog steeds in dienst van de "directie". In 1652 kreeg van Galen het verzoek van de Staten Generaal zich aan het hoofd van een flottielje te stellen als commandeur. De eerste Engels Nederlandse oorlog was inmiddels uitgebroken. Op 3 augustus vertrok hij voor reis over land via de Alpen naar Livorno om de commandeur aldaar te vervangen.
Op 7 september tijdens de slag bij Elba veroverde hij de Phoenix en joeg hij de rest van het Engelse smaldeel onder Appleton de havens van Porto Longone en Livorno in.
Appleton rekende op de komst van Richard Badiley met een vloot van 8 schepen en ging te vroeg de slag met van Galen aan, drie van zijn schepen werden veroverd en twee vernietigd, alleen het schip dat sneller kon zeilen dan de schepen van Van Galen ontsnapte en voegde zich bij Badiley.
Toen Badiley de Hollanders in het vizier kreeg, ging hij er van door de vloot van de Hollanders was te groot.

Tijdens de slag bij Livorno toen zijn vlaggeschip werd beschoten werd van Galen geraakt zijn onderbeen werd verbrijzeld. Tijdens de hitte van de strijd probeerde van Galen zich overeind te houden maar zakte ineen, hij werd benedendeks gebracht waar zijn been tot aan de knie werd geamputeerd, daarna werd van Galen  weer naar het dek gebracht waar hij de slag verder leidde.
Na de strijd ging de vloot de haven van Livorno binnen waar Johan van Galen naar het huis van de Hollandse Gezant werd gebracht, daar werd hij verder verpleegt, door bloedvergiftiging ging zijn toestand verder achteruit, hij riep zijn kapiteins bij zich om afscheid te kunnen nemen en stierf 9 dagen na de zeeslag op 23 maart 1653.

Johan van Galen ligt begraven in de Nieuwe Kerk van Amsterdam, waar in 1656 een praalgraf ter ere van hem werd opgericht.