vrijdag 15 januari 2016

Vuurtorens in Nederland (17) Ameland.

vuurtoren Ameland



Ameland was in de late middeleeuwen groter dan dat het nu is.
De Middelzee bestond nog, Leeuwarden was een kustplaats met een zeehaven.
Op West Ameland aan de monding van de Middelzee bevond zich het dorp Sier dat in die tijd een vuurbaken had (Sier verdween later onder het duinzand).
In de 13e eeuw verzandde de Middelzee, de monding hiervan is bekend als het Borndiep.
Eeuwenlang bestond de bebakening uit kapen, de eerste dateert uit omstreeks 1300.
Ameland was heel lang een "vrijheerschap" tot 1681 werd Ameland door de familie Cammingha bestuurd in 1704 kocht J.W. Friso erfstadhouder van Friesland het eiland, in 1801 werd een eind gemaakt aan de status "vrijheerlijkheid", de titel echter wordt nog steeds door de Oranjes gebruikt.
Tot 1828 diende de Cammingha state in de omgeving van Ballum als baken voor de scheepvaart, het slot werd in 1828 afgebroken in plaats hiervan verscheen op deze plaats een houten kaap.  
Het Borndiep ten westen van Ameland is verraderlijk water, in 1876 werd ten noord westen een klein vuur geplaatst, 11/2 km ten zuiden van dit vuur werd t.b.v. de vissers een achtkantig lichthuis op een ijzeren geraamte geplaatst, het licht bleek te zwak.
In opdracht van Koning Willem III werd in 1880-1881 een gietijzeren toren geplaatst door de architect Q. Harder.
De fundering bestond uit granieten platen en kleine metselstenen.
De toren waarvan het licht op 55 meter hoog staat heeft 14 verdiepingen en telt 236 treden, naast de toren verschenen drie lichtwachters woningen.
Op 10 mei 1881 werd het licht voor het eerst ontstoken.
In 1923 werd de toren geëlektrificeerd en voorzie van een 80 watt Brandarislamp.
In 1940 werd de optiek op last van de Marine vernietigd, tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de toren door de Duitsers als uitkijkpost gebruikt.
Na de oorlog kreeg de toren tot 1952 een hulplicht na 1952 vervangen door de optiek van de betonnen vuurtoren van Ouddorp die op het eind van de oorlog door de Duitsers was opgeblazen.
In 1982 werd de vuurtoren Rijksmonument.
Op 1 januari 2005 werd de laatste vuurtorenwachter vervangen door een infraroodcamera.
Rijkswaterstaat verkocht in 2004 de toren aan de gemeente Ameland die het beheer in handen gaf van de Stichting Amelander Musea.
De rood witte toren ook wel de vuurtoren Bornrif genaamd is op woensdag, zaterdag en zondag middag opengesteld voor het publiek.