 |
| It sil heve Elfstedenbrug bij Gytsjerk Tichelaar tegels uit Makkum |
Koninklijke Tichelaar uit Makkum wordt wel het oudste bedrijf in Nederland genoemd en dateert uit 1572. Een kaart uit de atlas van Caspar Robles laat op de plek waar tot voor kort de fabriek stond een steenfabriek zien en is het oudste bewijs van een lange bedrijfsgeschiedenis.
In 1640 wordt het een familiebedrijf wanneer Freek Jans het koopt en zich Tichelaar (tegelaar) gaat noemen, vanaf dat moment ontstaat de familie Tichelaar die verbonden zal blijven met het bedrijf.
Jan Pieter Tichelaar 1997-2014 was de laatste directeur, werden er in het begin alleen bakstenen en tegels geproduceerd vanaf 1890 word er een begin gemaakt met ambachtelijk sieraardewerk, in 1960 verkreeg het bedrijf het predicaat Koninklijk.
In de 18e en 19e eeuw werden er in de gleibakkerij naast tegels ook schotels voor dagelijks gebruik geproduceerd. Toen de vraag naar schotels verminderde brachten Jelmer en Jan Tichelaar een vernieuwingsproces op gang waardoor het bedrijf in staat zou zijn sieraardewerk te produceren, de Majolica techniek werd toegepast, gipsvormen doen hun intrede waarmee het assortiment aanzienlijk kon worden vergroot. De klei wordt na het drogen gebakken tot biscuit ook wel rauwgoed genoemd. Er worden twee soorten glazuur toegepast die in het bedrijf zelf worden vervaardigd transparant loodglazuur en dekkend tin glazuur. Kunstschilders brengen in het atelier hun decoraties aan waarna het aardewerk een tweede maal wordt gebakken. Tichelaar gebruikt 5 kleuren verf: blauw, paars, groen, geel en oranje wat het Makkumer aardewerk heel herkenbaar maakt.
In 1975 ging men deels over tot de vervaardiging van vloertegels wat geen succes bleek te zijn, waarna men overschakelde op de fabricage van nokvorsten voor rieten daken, tegels voor tegelkachels en gevelbekledingssystemen.
Het traditioneel sieraardewerk en tegels wordt nu op 1 maal per kwartaal op aanvraag geproduceerd. Het bezoekerscentrum en bijbehorende winkel, de rondleidingen door het bedrijf het bezoek aan het atelier, destijds een toeristische attractie, het is allemaal niet meer.
Men levert nu meer maatwerk o.a. voor kunstenaars en architecten, naast een groeiende collectie bouw keramische producten op het gebied gevelbekleding en interieur toepassingen.
De klei wordt nog steeds voor een groot deel uit de lokale bodem gewonnen.
Veelzijdige toepassingen zoals in de North Delegates lounge van de V.N. in New York en de wandbekleding van de brug bij Giekerk zorgen ervoor dat Kon. Tichelaar zijn vooraanstaande positie in de wereld weet te behouden.
