Jan van Riebeeck. |
Johan Anthonisz van Riebeeck werd op 21 april 1619 in Culemborg als zoon van een chirurgijn geboren. Als leerling chirurgijn is hij in dienst van de W.I.C. en de Noordsche Compagnie en is in Brazilië en Groenland geweest.
Op 20 jarige leeftijd treedt hij als onder chirurgijn in dienst van de V.O.C. die hem uitzend naar Batavia het huidige Jakarta.
Vanuit Batavia wordt hij uitgezonden naar onder meer Atjeh, Taiwan, Japan en Vietnam, in Vietnam maakt hij zich schuldig aan het voeren van "privé handel".
In 1648 is hij terug in Amsterdam en is er werkzaam als koopman, op 24 december 1651 vertrekt hij vanaf Texel samen met zijn vrouw en zoon naar Zuid Afrika.
De V.O.C. heeft hem naar Kaap de Goede Hoop gezonden om daar een verversingsstation in te richten( al eerder waren in 1488 de Portugezen onder Bartolomeus Diaz daar geweest).
Op 6 april 1652 land van Riebeeck aan boord van de Dromedaris in de Tafelbaai, dezelfde baai waar Robbeneiland ligt (drie eeuwen later zit Nelson Mandela hier 27 jaren gevangen).
van Riebeeck sticht het Fort Duijnhoop, de eerste Nederlandse nederzetting aan de Kaap de Goede Hoop. De compagnie tuinen worden aangelegd om er fruit en groente te verbouwen.
In het jaar van van Riebeeck's aankomst verrijst het fort Goede Hoop als woning-voorziening voor de V.O.C.-ers. Het "kasteel Goede Hoop" vervangt het fort in latere jaren ( nu museum).
Tot 1662 blijft van Riebeeck leider van de Kaapse kolonie, hij ontwikkeld banden met de "Hottentotten" de Khoi Khoi bevolking, er vindt ruilhandel plaats, deze handelsbetrekkingen blijven eeuwen lang bestaan.
van Riebeeck verlaat Kaapstad om gouverneur van Malakka te worden later keert hij in oktober 1665 terug naar Batavia waar hij secretaris van de Hoge regering van Indië (raad van Indië)wordt tot aan zijn dood, hij sterft op 18 januari 1677 in Batavia.
Lokale Afrikaners beschouwen van Riebeeck als de oprichter van hun land, Kaapstad bleef tot 1795 Nederlands waarna het tot 1803 Brits werd, tussen 1803 en 1806 werd het opnieuw Nederlands waarna het gedaan was met de Nederlandse aanwezigheid rond Kaapstad.
In Culemborg is het museum Jan van Riebeeck huis gevestigd.
Abraham van Riebeeck werd in Kaap de Goede Hoop geboren als zoon van Jan van Riebeeck, in 1709 wordt hij Gouverneur-generaal van Nederlands-Indië.