vrijdag 18 januari 2019

Willem de Vlamingh, walvisvaarder en ontdekkingsreiziger.



Statue Willem de Vlamingh
Willem de Vlamingh op Vlieland.



Als je de veerhaven van Vlieland binnenkomt zie je links aan de waterkant een beeld op een sokkel voorstellende een man met een hoed, Willem de Vlamingh, die uitkijkt op zee.
Het beeldje houd de herinnering levendig aan een zeeman die in 1640 op Vlieland werd geboren.
Hij begon zijn loopbaan als walvisvaarder, hij zeilde voor Amsterdamse opdrachtgevers naar de walvisgronden bij Groenland, hij werd commandeur op de Vliegende Arendt en kreeg later het bevel over drie schepen. Hij veroverde de Eendracht een Nederlandse walvisvaarder die in handen van Franse kapers was gevallen. Zelf werd hij later met zijn schip 'd Hoop buitgemaakt en na betaling van losgeld werd hij vrijgelaten. In de ruim dertig jaren als walvisvaarder had de Vlamingh veel ervaring en kennis opgedaan, genoeg om in dienst van de V.O.C. te treden. In 1688 ging de Vlamingh in dienst van de V.O.C.en maakte twee verre reizen na de Oost. Op 3 mei 1696 vertrok hij in opdracht van de V.O.C. als commandeur van drie schepen om de westkust van Australië in kaart te brengen.
Op 29 december 1696 arriveerde hij bij het Grote Zuidland het huidige West Australië, hij was de eerste Europeaan die het gebied daar verkende, hij ontdekte er o.a. de Zwaan rivier die nog door Perth stroomt en bracht het Rottnest eiland in kaart alsmede de kust tot de huidige Exmouth Gulf.
De Vlamingh adviseerde de V.O.C., west Australië niet verder te verkennen vanwege de ontoegankelijkheid van het gebied waar volgens hem ook weinig te verdienen viel. Hij liet in de omgeving van Perth een platgeslagen bord met inscriptie achter na zijn bezoek, een replica bevindt zich in het Rijksmuseum.  Op Rottnest Island werd in 1935 een plaquette onthuld, en op Dirk Hartog Island is een plaquette op de vuurtoren te vinden beiden herinneren aan het bezoek van Willem de Vlamingh. Aan de monding van de Swan river werd in 1997 door Willem Alexander een beeld van Willem de Vlamingh onthuld.
Wanneer en waar Willem de Vlamingh aan zijn einde is gekomen is tot op vandaag de dag onbekend.
Afbeeldingsresultaat voor willem de vlamingh
Willem de Vlamingh Perth, Australië.







vrijdag 4 januari 2019

Rottumeroog eiland in beweging.

Afbeeldingsresultaat voor rottumeroog vroeger
Rottumeroog.


Op de plek waar nu Rottumerplaat ligt, lag in 1600 Rottumeroog dat zich sindsdien verder in oostelijke richting verplaatst. Rottumeroog is een eiland dat constant veranderd, wordt er aan de noordelijke kustrand zand weggeslagen  aan de zuidelijke zijde ontstaan nieuwe duintjes en kweldergronden. Rottumerplaat is in de 50er jaren aangelegd als werkeiland , na het staken van het beheer nam het in aanvang toe. Zomers is het een broedplek voor lepelaars, wulpen en meeuwen.
Rottumeroog heeft in de middeleeuwen een aantal nederzettingen gekend en wordt in een kroniek in 1231 voor het eerst genoemd. Het was voor twee derde eigendom van het klooster op Rottum en voor een derde van Olde klooster. In 1438 was er sprake van een plundering van pakhuizen op het eiland door de bemanning van een bewapenend schip afkomstig uit Hamburg. In de 16e eeuw zijn er twee nederzettingen. In 1594 kwam het eiland in handen van de Staten van Stad en Lande, na 1600 wisselde het eiland verschillende malen van eigenaar en neemt de bevolking steeds verder af.
In 1706 wordt het zelfs geruime bewoond door een Ierse avonturier in ballingschap. In 1738 kwam het eiland in handen van de Staten van Groningen en in 1876 ging het naar het Rijk. Er werd toen een strandwaarder aangesteld die de titel van "voogd" kreeg. In de Tweede Wereldoorlog kreeg het eiland zo'n 70 Duitse militairen als bewoners. In 1965 verliet Jan Toxopeus als laatste "voogd" het eiland dat sindsdien officieel onbewoond is.
Staatsbosbeheer beheerd samen met Rijkswaterstaat en het Ministerie van Landbouw het eiland, bezoekers zijn niet welkom. Op de kaap van Rottumeroog stond in de vroegere jaren een lichthuis, het is later van Rottum verhuisd naar Texel en is nu in het museum Flora aldaar te vinden.
Door acties van Hendrik Toxopeus de zoon van de laatste "voogd" werd er een beheersplan voor het eiland opgesteld. In 1998 werd het voormalige huis van de "voogd" afgebroken en kwamen er enkele keten voor in de plaats de Eenderkaap (rijksmonument) werd verplaatst en in 2014 werd het vogelwachtershuis afgebroken.
Staatsbosbeheer organiseert na het broedseizoen zo'n 23 expedities naar het Groningse eiland, men vaart vanuit Lauwersoog met het ms Noordster of Boschwad naar Rottumeroog duur circa drie uur, men verblijft 3-4 uur op het eiland waarna men terug gaat.
De toekomst van het eiland ligt in de handen van de natuur die er vrij spel heeft.

Afbeeldingsresultaat voor rottumeroog vroeger
Rottumeroog in vroegere tijden.